Mieszkańcy Czeladzi coraz dotkliwiej odczuwają wzrost temperatur i wydłużające się fale upałów z temperaturami powyżej 32°C. Rośnie liczba dni bezwietrznych i z bardzo słabymi wiatrami, z drugiej strony zalania i podtopienia to częste i uciążliwe skutki burz z intensywnymi opadami deszczu.

O tym jak przygotować miasto do sprawnego radzenia sobie z konsekwencjami postępujących zmian klimatu dyskutują przedstawiciele magistratu i eksperci w trakcie prac nad Miejskim Planem Adaptacji do zmian klimatu dla Miasta Czeladź. Specjalne warsztaty robocze zorganizowane w ramach projektu Ministerstwa Środowiska poświęcone były ocenie wrażliwości i potencjału adaptacyjnego miasta.

29 maja w Czeladzi odbyły się pierwsze z trzech planowanych w tym mieście warsztatów związanych z opracowaniem Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu (MPA). Chociaż Czeladź jest najmniejszym miastem biorącym udział w projekcie Ministerstwa Środowiska, to wbrew pozorom zadanie wcale nie jest tutaj prostsze niż w przypadku większych ośrodków miejskich. Przede wszystkim należy brać pod uwagę nie tylko uwarunkowania wewnętrzne miasta, ale wszystkie oddziaływania powstające na styku z konurbacją górnośląską, jak na przykład powiązany z innymi miastami system drogowy, wspólną komunikację publiczną, albo współpracujące systemy zaopatrzenia w wodę, odprowadzania ścieków czy ochrony przeciwpowodziowej – wyjaśnia Tadeusz Bawolski z firmy inżyniersko-konsultingowej ARCADIS, kierujący pracami zespołu ekspertów współpracujących z Miastem.

Jak natomiast tłumaczy Małgorzata Skiba z Wydziału Rozwoju Miasta i Funduszy Zewnętrznych, koordynująca w Urzędzie Miasta prace nad opracowaniem tego dokumentu – Mimo, że Czeladź nie osiąga progu 100 tysięcy mieszkańców, jej położenie w centrum Aglomeracji Górnośląskiej ma duże znaczenie. Nasze zainteresowanie adaptacją wynika z coraz częstszych anomalii pogodowych występujących na obszarze miasta oraz chęci przygotowania się do ograniczenia ich skutków i sprawnego radzenia sobie z konsekwencjami postępujących zmian klimatu.

W pierwszej części warsztatów zespół ekspertów ARCADIS przedstawił uczestnikom wyniki analiz dotyczących ekspozycji miasta na poszczególne zjawiska klimatyczne. Wiedza ta jest niezbędna do wyboru czterech najbardziej wrażliwych sektorów/obszarów miasta. I tu doświadczenie osób biorących udział w warsztatach, jak na przykład przedstawiciela Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Będzinie, było niezwykle przydatne.

W przypadku dwóch pierwszych najbardziej wrażliwych na ekstremalne czynniki klimatyczne sektorów wszyscy uczestnicy warsztatów byli zgodni i jednogłośnie wybrali zdrowie publiczne oraz gospodarkę wodną. Wybór kolejnych dwóch sektorów wymagał dłuższej, merytorycznej dyskusji i wymiany argumentów. Ostatecznie zgodzono się, że są nimi transport oraz gospodarka przestrzenna miasta.

Ostatnią częścią warsztatów była wstępna ocena potencjału adaptacyjnego miasta, czyli jego zdolności do dostosowania się do zmian klimatu – zarówno do poradzenia sobie z negatywnymi ich skutkami, jak i wykorzystania szans, jakie powstają w zmieniających się warunkach. Zasoby oceniano w ośmiu obszarach: możliwości finansowych miasta, przygotowania służby miejskich, mechanizmów informowania i ostrzegania o zagrożeniach środowiskowych, infrastruktury ochrony zdrowia, ochrony przyrody i błękitno-zielonej infrastruktury, kapitału społecznego czyli poziomu świadomości i aktywności społecznej grup lokalnych, współpracy z innymi samorządami oraz zaplecza innowacyjnego.

Pozytywnym jest fakt, że potencjał adaptacyjny Czeladzi w żadnym obszarze nie został oceniony jako niski – w większości jako średni, a w kwestii mechanizmów informowania i ostrzegania społeczeństwa oraz współpracy w zakresie zarządzania kryzysowego jako wysoki. Podstawowy brak w potencjale adaptacyjnym miasta stanowi niewystarczający poziom finansowania dla zapewnienia realizacji koniecznych inwestycji oraz wystarczających środków kadrowych i sprzętowych. Opracowany dokument MPA dla Czeladzi będzie dla władz miasta odpowiedzią, jak w optymalny sposób lokować deficytowe środki finansowe, a także gdzie pozyskiwać środki zewnętrzne na niezbędne inwestycje.

Były to jedne z ostatnich, z pierwszej serii, warsztatów organizowanych przez ARCADIS w 17 miastach Polski – Zabrzu, Gliwicach, Bielsku-Białej, Tychach, Rybniku, Jaworznie, Częstochowie, Łodzi, Krakowie, Tarnowie, Rzeszowie, Grudziądzu, Toruniu, Płocku, Bydgoszczy i Włocławku.

[Show slideshow]