Władze Białegostoku oczekują, że miejski plan adaptacji do zmian klimatu uporządkuje i zhierarchizuje działania, które należy podjąć w perspektywie kilkunastu lat w celu jak najlepszego przystosowania miasta do potencjalnych skutków zmian klimatu i złagodzenia negatywnych skutków tych zmian. Na drugich warsztatach specjaliści Instytutu Ochrony Środowiska – Państowego Instytutu Badawczego wraz z członkami Zespołu Miejskiego i przedstawicielami mieszkańców, instytucji samorządowych, środowisk naukowych oraz lokalnych stowarzyszeń (interesariuszami) wspólnie pracowali nad oceną ryzyka związanego ze zmianami klimatu w Białymstoku.

Obszary zurbanizowane to mozaika tkanki miejskiej (zabudowy i powiązanej z nią infrastruktury), elementów przyrodniczych i populacji miejskiej (mieszkańców). W Białymstoku wyróżniono grupy obszarów tworzących swoistą strukturę przestrzenno-funkcjonalną pod kątem ich wrażliwości na przewidywane zmiany klimatu. Zgodnie z przyjętą w projekcie metodyką, analizy pod kątem oceny wrażliwości prowadzono z uwzględnieniem wyboru czterech najbardziej wrażliwych sektorów, które są rozważane w zakresie działań adaptacyjnych.

W Białymstoku za najwrażliwsze sektory uznano – gospodarkę wodną, gospodarkę przestrzenną, transport oraz zdrowie publiczne połączone z usługami publicznymi. Dla tych sektorów opracowane zostaną mapy ryzyka dla zdiagnozowanych zagrożeń, które będą podstawą dla wyboru działań adaptacyjnych.

Ryzyko związane ze zmianami klimatu rozumiane jest jako funkcja prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia oraz konsekwencji, jakie w wyniku tego zagrożenia mogą wystąpić. Dla określenia prawdopodobieństwa zagrożenia wykorzystano opracowane w instytucie Ochrony Środowiska – Państwowym Instytutu Badawczym (IOŚ-PIB) dane dla scenariuszy klimatycznych, na podstawie których ustalono, w jakim kierunku będzie zmieniał się klimat w regionie miasta w horyzontach czasowych 2030 i 2050. To jakie będą konsekwencje tych zmian w różnych częściach miasta zależy od wrażliwości obszarów na dane zjawiska, potencjału miasta mogącego te skutki złagodzić oraz poziomu ekspozycji na dane zjawiska.

Podczas warsztatów, które odbyły się 16 stycznia 2018 eksperci wspólnie z interesariuszami dyskutowali istotność poszczególnych elementów uwzględnionych w ocenie ryzyka w ujęciu zagrożeń związanych ze zjawiskami klimatycznymi. Wyniki oceny ryzyka zostaną przedstawione na mapach.

Wzrost temperatury, opady i susze będą zagrażać w przyszłości

Specjaliści z IOŚ-PIB opracowujący wspólnie z ekspertami z miasta Miejski Plan Adaptacji do zmian klimatu przeanalizowali historyczne dane meteorologiczne z ostatnich 35 lat (1981-2015) ze stacji meteorologicznej oraz i posterunków hydrologicznych w Białymstoku w celu oceny trendów zmieniającego się klimatu. Warunki przyszłego klimatu Białegostoku określono w oparciu o wyniki prognozowanych zmian gospodarczych w ujęciu zmian klimatycznych, obliczonych w ramach projektu Euro-CORDEX.

W celu określenia ryzyka związanego ze zmianami klimatu dla Białegostoku przygotowano dwa scenariusze klimatyczne: umiarkowany i ekstremalny. Scenariusze opracowano w oparciu o wyniki symulacji klimatycznych obliczonych w ramach projektu Euro-CORDEX dla dwóch horyzontów czasowych: 2030 i 2050 – mówi Krzysztof Skotak, kierujący zespołem ekspertów opracowujących MPA dla Białegostoku.

Przeprowadzone analizy wskazują, że największe zagrożenie dla Białegostoku pochodzi od takich zjawisk klimatycznych, jak: wzrost intensywności opadów oraz okresów susz, występowanie fal upałów oraz utrzymujące się chłody. Ponadto istotny wpływ na funkcjonowanie miasta mają pochodne zjawisk klimatycznych, jakim jest występowanie lokalnych podtopień.

Obecnie wiedzę o zagrożeniach klimatycznych oraz podatności miasta na nie, przekładamy na przestrzeń opracowując mapy ryzyka – informuje Krzysztof Skotak z IOŚ-PIB. – Mapy te będą uwzględniały szereg czynników od zagrożenia, poprzez podatność a skończywszy na poziomie narażenia z uwzględnieniem specyficznych warunków miasta. Dla Białegostoku powstanie łącznie 18 takich map. Dzięki rozpoznaniu zagrożeń oraz ryzyka z nimi związanego, w dalszej części prac nad Miejskim Planem Adaptacji możliwe będzie zaproponowanie odpowiednich działań adaptacyjnych oraz dość precyzyjne wskazanie miejsc ich wdrożenia.

Źródło: IOŚ-PIB