44 polskie miasta we współpracy z Ministerstwem Środowiska biorą udział w projekcie, którego celem jest przystosowanie miast do obserwowanych i prognozowanych zmian klimatu.
Dowiedz się więcej o projekciePożary lasów w Szwecji spowodowane są nietypowymi dla tego rejonu wysokimi temperaturami i małą ilością opadów. Płonie 30 000 ha lasów. Ogień występuje zarówno na dalekiej północy, jak i na południu, niedaleko Malmo. Władze Szwecji za pośrednictwem Europejskiego Mechanizmu Ochrony Ludności zwróciły się o wsparcie ratownicze w walce z żywiołem.
16 lipca Szwecja uruchomiła Unijny Mechanizm Ochrony Ludności i wnioskowała o pomoc ratowniczą lotniczą i naziemną. W odpowiedzi Włochy i Francja wysłały samoloty gaśnicze, Niemcy i Litwa helikoptery gaśnicze, Polska i Dania naziemne siły przeciwpożarowe. Całkowita pomoc uzyskana dzięki Unijnemu Mechanizmowi Ochrony Ludności obejmuje obecnie pięć samolotów, sześć śmigłowców, 67 pojazdów i 340 strażaków. Dalsze oferty złożyły Austria, Portugalia i Niemcy. Norwegia wspiera działania przeciwpożarowe dzięki pomocy dwustronnej.
Strażacy Państwowej Straży Pożarnej wyruszyli do Szwecji 20 lipca. W walce z żywiołem pomaga Szwedom prawie 140 polskich strażaków wyposażonych w 44 wozy ratowniczo-gaśnicze. Obszar, na którym prowadzą działania gaśnicze, ma powierzchnię kilku tysięcy hektarów lasu.
Prognozy pogody na nadchodzące tygodnie przewidują ciepłą pogodę i suszę. Władze Szwecji przygotowują się do długotrwałych działań w celu opanowania sytuacji.
Trudności w opanowaniu pożarów sprawia przede wszystkim pogoda: nad niektórymi obszarami nie padało nawet od maja i nie zapowiada się, by susza miała się zakończyć. Mówi się, że jest to największa susza w Szwecji od 74 lat.
Unijny Mechanizm Ochrony Ludności
Unijny Mechanizm Ochrony Ludności (UCPM) powstał w 2001 r. Jego obecne ramy prawne ustanowiono decyzją nr 1313/2013/UE. Mechanizm ten ma na celu usprawnienie koordynacji w dziedzinie ochrony ludności, tak aby zwiększyć skuteczność systemów zapobiegania katastrofom naturalnym i spowodowanym przez człowieka, zapewnienia gotowości na ich wystąpienie oraz reagowania na nie. Przyczynia się także do wzmocnienia współpracy pomiędzy Unią Europejską i państwami uczestniczącymi (wszystkie państwa członkowskie UE oraz Norwegia, Islandia, Czarnogóra, Serbia, była jugosłowiańska republika Macedonii oraz Turcja).
Na Europejską Zdolność Reagowania Kryzysowego (tzw. dobrowolną pulę) składają się zespoły pomocy doraźnej, eksperci oraz sprzęt z wielu państw UE. Zasoby te są w stanie gotowości i zostają udostępnione w ramach unijnych operacji ochrony ludności na całym świecie, jeśli tylko zajdzie taka potrzeba.
Począwszy od uruchomienia tej inicjatywy w październiku 2014 r., zasoby (bądź „zdolności”) zgłosiło do puli 10 krajów. Zarejestrowano 35 jednostek reagowania (tj. modułów), w tym na przykład miejskie zespoły poszukiwawczo-ratownicze, specjalistyczne zasoby medycznej ewakuacji powietrznej, sprzęt do oczyszczania wody, wysokowydajne pompy oraz zespoły do gaszenia pożarów lasów. Kolejne zasoby państw członkowskich są obecnie w trakcie rejestracji.
UPCM uruchomiono dla wsparcia działań ratowniczych w przypadku powodzi w Bośni i Hercegowinie (2014 r.), epidemii gorączki krwotocznej Ebola w Afryce Zachodniej (lata 2014–2016) oraz trzęsienia ziemi w Nepalu (2015 r.).
Państwa uczestniczące w tej inicjatywie mogą skorzystać ze wsparcia finansowego UE w celu modernizacji zadeklarowanych zasobów krajowych, opłacenia kosztów certyfikacji i szkoleń oraz pokrycia maksymalnie 85% kosztów transportu zespołów i sprzętu na obszary dotknięte klęskami żywiołowymi.
W przyszłości zagrożenie pożarami będzie w Europie rosło
Wraz z ocieplaniem się klimatu Europa musi przygotować się na coraz częstsze pożary – nie tylko w gorących krajach śródziemnomorskich, ale nawet w regionach alpejskich – to wnioski z badania przeprowadzonego przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC) Komisji Europejskiej.
Problem nie ograniczy się tylko do strefy śródziemnomorskiej, podkreślają naukowcy. Obszar większego zagrożenia pożarami będzie się powiększał w kierunku północnym, obejmując Europę środkową.
Z coraz większym ryzykiem pożarowym muszą liczyć się nawet mieszkańcy regionów alpejskich oraz innych pasm górskich Europy, gdzie obecnie duże pożary zdarzają się rzadko.
Zapoznaj się w wynikami badań EU JRC – de Rigo, D., Libertà, G., Houston Durrant, T., Artés Vivancos, T., San-Miguel-Ayanz, J., 2017, Forest fire danger extremes in Europe under climate change: variability and uncertainty.